Ateny to stolica nowożytnej Grecji od dopiero 1834 roku, jednak historia miasta sięga czasów starożytnych. Jest to jedno z najstarszych miast świata, o którym mowa we wpisach powstałych w XII wieku p.n.e. Kluczową rolę w powstaniu Aten miało wzgórze Akropolu – ze względu na jego strategiczne położenie było idealnym miejscem na obronę przed wrogami.
Skąd wzięła się nazwa „Ateny”?
Historia nadania imienia miastu wiąże się z mitem o kłótni pomiędzy bogiem morza, Posejdonem, a Ateną – boginią mądrości. Oboje chcieli nadać nazwę miastu, a ponieważ żadne z nich nie ustępowało, postanowili, że wyboru dokonają mieszkańcy. Miasto zostanie nazwane imieniem tego boga, który podaruje im najbardziej przydatny prezent. Po kilku dniach przygotowań mieszkańcy i bogowie zebrali się na wzgórzu Akropolu, aby rozstrzygnąć spór. Posejdon, pewny siebie, uderzył trójzębem w skałę, a z powstałej szczeliny wypłynęła rzeka. Natomiast Atena dotknęła głaz włócznią obok źródła i wyrosło drzewko oliwne. Mieszkańcy rozkochali się w smaku owoców drzewa i wybrali Atenę za swoją patronkę, a miastu nadali jej imię. Grecy chcą wierzyć, że oliwka przy Erechtejonie na Akropolu, to jest to samo drzewo.
Demokracja, filozofia i teatr
Jak powszechnie wiadomo starożytne Ateny są stolicą demokracji, nauk i sztuk. To tutaj narodziły się nauki ścisłe, Sokrates wykładał filozofię na placach miasta, a Sofokles i Eurypides wystawiali sztuki teatralne. Solon, władca miasta, rozpoczął zmianę ustroju politycznego, którą dokończył Klejstenes, a w rezultacie powstała demokracja. Decyzje dotyczące miasta należały do Zgromadzenia Ludowego, które obradowało na wzgórzu Pnyks, a którego członkowie byli wybierani spośród obywateli poprzez losowanie. Taki sam proces wyboru dotyczył Sądu Ludowego. Złote czasy miasta przypadają na V wiek p.n.e, kiedy to władcą był Perykles, doprowadzając miasto do najwyższego stopnia rozwoju gospodarczego i kulturalnego. Za jego władania wybudowano Partenon, najbardziej znaną budowlę Akropolu. Świetne czasy miasta zakończyły wojny peloponeskie.
Stopniowy upadek znaczenia Aten
W okresie rzymskim Ateny nadal były ważnym ośrodkiem kulturowym, a rzymski władca Hadrian kochał to miasto. Dbał o nie, zbudował wspaniałą bibliotekę i świątynię, w zamian za co ludność Aten, w podzięce postawiła mu łuk triumfalny – zwany Łukiem Hadriana. Apostoł Paweł odwiedził ateńczyków podczas głoszenia Ewangelii i przemówił do nich u podnóży Areios Pagos (wzgórza Aresa). Z dokładnie tego samego miejsca, w 2001 roku, wygłosił swoją mowę do wiernych, papież Jan Paweł II.
W Bizancjum znaczenie Aten spada. Antyczne świątynie zostają przerobione na kościoły w celu wyczyszczenia z miasta śladów zabobonów, a dzieła artystyczne wywożone są do stolicy świata bizantyjskiego, Konstantynopola (dzisiejszego Stambułu).
Następnie do Aten na chwilę zawitało średniowiecze, kiedy to wraz z 4 krucjatą, wenecjanie przejęli kontrolę nad miastem.
400 lat niewoli
W 1458 Ateny dostały się w ręce Imperium Osmańskiego. Starożytne budowle były niszczone, a w ich miejsce stawiano meczety. Mieszkańcy stopniowo wyjeżdżali z miasta, które opustoszało i straciło swoje znaczenie. W tym czasie budowle na Akropolu, jak na przykład Świątynia Nike, Propyleje i sam Partenon uległy zniszczeniom, ponieważ były wykorzystywane do obrony przed wrogami, czego rezultaty oglądamy dzisiaj. W tym samym czasie Brytyjczyk Lord Elgin wywiózł najważniejsze rzeźby z Akropolu, jak na przykład jedną Kariatydę do Anglii, przyczyniając się do jeszcze większych zniszczeń.
Zwycięstwo z 1821 roku
Po zwycięskiej rewolucji z 1821 roku Grecja odzyskała niepodległość, wydarzenie hucznie obchodzone 25 marca każdego roku. Król Otton przeniósł stolicę z Nafplion do Aten i rozpoczął stopniową odbudowę miasta. Wiele budynków powstałych za jego panowania do dziś odgrywają ważną rolę w życiu miasta, jak np. parlament, siedziba prezydenta, Akademia. Na początku XX wieku, do Aten przeprowadzają się wygnańcy ze Stambułu, przyczyniając się do rozbudowy miasta i powstania nowych dzielnic. Podczas II Wojny Światowej Niemcy przejęli władzę nad miastem, powodując zniszczenia, głód i nędzę.
Dzisiejsze miasto
Dzięki funduszom z Unii Europejskiej miasto zostało odbudowane i można je podziwiać w stanie w jakim jest dzisiaj. Zbudowano nowe lotnisko, utworzono nowoczesną sieć metra, a na igrzyska olimpijskie w 2004 roku prawie całe miasto przeszło gruntowną przemianę. Jednak złe zarządzanie skarbem państwa przyczyniły się do kryzysu greckiego, który trwa od 2008 roku. Wielu Greków wyjechało za granicę, szukając lepszych warunków życia. Jednak od jakiegoś czasu widać, że mieszkańcy próbują odnaleźć się w tej nowej sytuacji, doceniają bardziej greckie wyroby i kierują się w stronę swoich korzeni. Mimo trudności, pozostaje nadzieja na lepsze jutro.
Grecja to mój dom. Mimo, że urodziłam się w Polsce, to wychowałam się w Atenach i nie wyobrażam sobie innego miejsca do życia. Jest to piękne miasto, które skrywa wiele uroczych zakątków i tajemnic nie wszystkim znanych, a którymi chętnie się z Wami podzielę.
Witam, właśnie wracam z Aten i jestem zakochana w tym mieście. Niestety wasz blog znalazłam za poźno?Jest tu wiele ciekawych informacji. Ciekawi mnie szczególnie zwykłe życie mieszkańców i historia ostatnich lat- jak wpływa na wygląd miasta i architekturę. Widziałam w centrum wiele opuszczonych? pięknych niegdyś kamienic. Czy odniosłam słuszne wrażenie ze W Atenach można zauważyć lewicująco- anarchistyczne klimaty? Pozdrawiam Aga
Cześć Aga! Niestety kryzys w Grecji zmusił wielu ludzi do opuszczenia swoich domów czy zamknięcia sklepów w tych pięknych budynkach o których wspominasz i z czasem niestety niszczeją. Jeśli chodzi o klimaty polityczne to trudno mi odpowiedzieć, ponieważ sami Grecy nie wiedzą do końca jak mają się czuć, biorąc pod uwagę wszystkie wydarzenia ostatnich lat, a ze zbliżającymi się wyborami nie wiedzą na kogo głosować. Pozdrawiam!